Περί πνευμάτων

Posted: 15 Ἰούλιος, 2012 in Γλώσσα
Ἐτικέττες:, , , ,

Μας έχουν πρήξει τα ούμπαλα διάφοροι επιστήμονες με την προφορά των αρχαίων Ελλήνων, την ερασμιακή προφορά και άλλες εξυπνάδες.
Εγώ δεν το παίζω ούτε παντογνώστης ούτε καν γνώστης. Αμφισβητώ όμως τα πάντα, ακόμη και τον αέρα που αναπνέω. Τους ξέρουμε δα τους ανθρώπους και ξέρουμε επίσης ότι η ματαιοδοξία είναι ίδιον των ανθρώπων, όπως όμως επίσης και η βλακεία που έχει την τάση να κρύβεται πίσω από τον μικρομεγαλισμό.
Τέτοιοι βλάκες υπάρχουν παντού, ακόμη και στα πανεπιστήμια, ακόμη και στα ιερατεία της γνώσεως. Μπορεί τέτοιος βλαξ να είμαι και εγώ, ο αναγνώστης θα κρίνει.

Έχω όμως μια διαφορά σε σχέση με άλλους βλάκες. Είμαι Έλλην βλαξ και όχι “φιλέλλην” βλαξ. Δηλαδή ομιλώ την Ελληνική γλώσσα, έχω ακούσει γονείς, παππούδες και άλλους να την ομιλούν επίσης και μπορώ να συμπεράνω ότι και οι παππούδες μου ελληνικά άκουγαν από τους δικούς τους παππούδες κοκ.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι δεν μιλάω για την βροχή όντας στεγνός αλλά ως βρεγμένος.

Μας έχουν πει λοιπόν ότι η δασεία αντιστοιχούσε σε ένα  ‘χχ’,  μια πνοή γιαυτό και οι ελληνικές λέξεις που δανείστηκαν οι βάρβαροι, γράφονται με ένα h μπροστά από το δασύ φωνήεν, λ.χ. hellas, helios, hypothesis, …
Εγώ την μόνη λέξη που αρχίζει από χάι και δεν είναι Ελληνική αλλά τουρκική με αραβική ρίζα είναι το χαϊβάνι. Ίσως λοιπόν το χαϊβάνι να γράφεται με δασεία (ἁιβάνι) γιατί έχουν πυκνώσει τελευταίως.

Αρχή αληθείας, η των ονομάτων επίσκεψις. Κάποτε πρέπει να μάθουμε να σκεπτόμαστε.
Τι σημαίνει δασεία; 
Δασύς είναι ο πυκνός, ο τραχύς, εξ ου και δάσος. Τόσο απλά.
Δασύ είναι αυτό που είναι πυκνό. Γιαυτό και τα σύμφωνα τ, κ, π έχουν αντίστοιχα δασύπνοα τα θ, χ, φ.
Και ποίο παρακαλώ είναι το αντίθετον του πυκνός; Αρύς μήπως; Δηλαδή ψιλός; Νά τη και η ψιλή!!!!

Δεν είναι κάποια μαγική λέξις η δασεία και η δάσυνσις, είναι απλή μουσική. Το ‘τ’ λ.χ. είναι στιγμιαίον. Δεν μπορούμε να πούμε ττττττττ παράγοντας μόνον έναν φθόγγο. Χαλαρώνουμε λοιπόν την πίεση της γλώσσης στους οδόντες, αφήνουμε λίγο αέρα να περάσει και παράγεται το θ, το οποίο είναι δασύ και εξακολουθητικό. Δεν μπορούμε δηλαδή να πούμε τττττ αλλά μπορούμε να πούμε θθθθθθ.

Ούτε φυσικά και το σύμφωνον είναι κάποια μαγική λέξις. Είναι αυτό που προσθέτει φωνές και διαρκεί λίγο, όσο λίγο διαρκεί η αλλαγή στην κατεύθυνσιν της κινήσεως ενός τοξαρίου πάνω στις χορδές μιας λύρας, όσο λίγο διαρκεί και ο ερεθισμός μιας χορδής σε μια κιθάρα. Αυτό κάνει το σύμφωνον. Εάν ο Ήλιος διαβάζονταν Χήλιος, τότε το Ἠ  δεν θα ήταν φωνήεν αλλά σύμφωνο ή και συλλαβή.

Οι επιστημονικοί δούλοι όμως της Οξφόρδης και του Κέμπριτζ επιμένουν ότι το δασύπνοο ‘θ’ αντιστοιχεί στο th, με χρονική διαφορά σαν δίψηφο, ότι δηλαδή οι αρχαίοι έλεγαν τχ.
Μα εάν το έλεγαν έτσι, πάλι δεν θα ήταν δασύ γιατί δεν μπορεί κάποιος να πει τχτχτχτχτχτ  και να θεωρηθεί σαν ένας φθόγγος.
Ομοίως και με το κκκ που δασύνεται (πυκνώνει δηλαδή) σε χχχχ και  με το ππππ σε φφφφφ.

Μα, λένε οι διάνοιες των πανεπιστημίων, οι Ρωμαίοι είχαν την δυνατότητα να γράψουν με f το φ, αλλά διάλεξαν το ph στα ελληνικά δάνεια.
Και γιατί αγαπητοί μου διαλέγετε το εύκολο για επιχείρημα και όχι το δύσκολο;
F όντως είχαν. Και h είχαν αντί για ch,
Θ είχαν; Δεν είχαν. 
Επομένως έβαλαν h στα Ελληνικά γράμματα για λόγους συμβολισμού και όχι ανάγκης. Ξεκίνησαν από το Θ (th) και αναγκάστηκαν να συνεχίσουν ομοίως και στα άλλα δασύπνοα σύμφωνα (ph, ch) για να υπάρχει συσχετισμός με τα αντίστοιχα σύμφωνα από τα οποία προκύπτουν.
Από το Θ να ξεκινήσετε αγαπητοί μου επιστήμονες όχι από το Φ. Μην κάνετε κουτοπονηριές.

Και γιατί δεν είναι τα β,γ, δ,ζ … κλπ επίσης δασύπνοα;
Διότι δεν είναι μόνον η εξακολουθητικότης το χαρακτηριστικό των δασυπνόων. Είναι κυρίως η πυκνότης.
Όταν λέμε λ.χ. ββββββ ο ήχος που παράγεται δεν είναι πυκνός, ούτε στο γγγ ούτε στο δδδδδ κλπ. Υπάρχει τρέμολο. Στα φ,χ,θ, όμως υπάρχει πραγματική συνέχεια και πολύ υψηλή συχνότητα επαναλήψεως. Είπαμε, δασύ: πυκνό.

Πάμε και στα φωνήενταααα!!!
Καταρχήν φωνήεν δεν είναι ο φθόγγος, ο ήχος δηλαδή. Φωνήεν είναι το γράμμα, δηλαδή το σύμβολο. Αν ήταν ο ήχος δεν θα τα λέγαμε φωνήεντα αλλά φωνές απευθείας.
Εμείς, οι σύγχρονοι Έλληνες μπορεί να είμαστε πανίβλακες, αλλά σε αυτόν τον τόπο ζούσαν έξυπνοι άνθρωποι μέχρι προσφάτως. Εάν ήθελαν να πούνε φωνές θα έλεγαν φωνές. Φωνήεν επίθετο και ίσως και μετοχή και χαρακτηρίζει τα γραμμάτα. ΤΟ φωνήεν, ουδέτερο είναι, όχι Ο φωνήεν ούτε Η φωνήεν. Επομένως αναφέρεται στα γράμματα.

Τα γράμματα που φωνάζουν. Αυτό σημαίνει φωνήεν.

Και τα γράμματα που φωνάζουν, τα φωνήεντα δηλαδή είναι επτά (7) και όχι πέντε (5).
Επομένως ή το ινστιτούτο πρέπει να αλλάξει την κεφαλίδα στα σακουλάκια της νέας γραμματικής από φωνήεντα σε φωνές ή εφόσον αναφέρεται σε φωνήεντα, αυτά είναι τα γράμματα και είναι επτά.

Εγώ λοιπόν είμαι πόντιος. Άλλος είναι κρητικός. Άλλος πάλι είναι Κερκυραίος, άλλος Κύπριος. Αποστάσεις τεράστιες. Η έκτασις που κατελάμβανε ο Ελληνικός κόσμος, ακόμη και επί οθωμανοκρατίας, ήταν ΤΕΡΑΣΤΙΑ. Εάν σχημάτιζε ο Ελληνικός κόσμος αντίστοιχο κράτος, θα είχαμε το μεγαλύτερο κράτος στην Ευρώπη.
Πότε;
Σε μία εποχή χωρίς κινητά* τηλέφωνα, χωρίς λεωφορεία, χωρίς ταξί, διαδίκτυο, τράμ, τρόλεϊ κλπ. Κι όμως μέσα σε αυτόν τον τεράστιο κόσμο χωρίς πολλές επαφές και χωρίς συστηματική επικοινωνία υπήρχε κοινή προφορά λέξεων.

Ας ξεκινήσουμε από το πιο βασικό φωνήεν που “οπλίζεται” με δασεία. Το άρθρον ‘ὁ’. προσέξτε, δεν μιλάμε για καμία λέξιν λογίαν, αλλά για ένα άρθρον.
Άκουσε κάποιος από εμάς Κρητικό ή Θράκα ή Κερκυραίο ή Πόντιο ή Κύπριο να λέει: χο άνθρωπος; χη γυναίκα;

Ας δούμε εδώ τις δασυνόμενες λέξεις και ας αγνοήσουμε τις επιστημονικές. Ας πάρουμε δηλαδή μόνον τις λέξεις της καθημερινότητας. Αυτές που μιλούσαμε και στο τελευταίο χωρίο του Πόντου, στο ψηλότερο χωρίο του Ολύμπου κοκ.

Έχει ακούσει κάποιος κάποιον να κάνει τάμα σε χάγιο; Να είναι χαπαλός; Ξύπνησε κάποιος κάπου από το φως του χήλιου; Ερωτεύτηκε κάποιος μια χωραία γυναίκα; Πίστεψε κάποιος χέναν (ἓναν) θεόν;

Η δασεία δεν είναι φθόγγος. Είναι οπλισμός όπως οπλισμός είναι και μια δίεση σε μία νότα. Ενισχυτικό δηλαδή του αρκτικού φωνήεντος. Απλώς δηλαδή πυκνώνει το φωνήεν. Στην ουσία δίνει έμφασιν. Δίνει δηλαδή λίγο περισσότερο χρόνο στο φωνήεν να ακουστεί και δεν του βάζει ένα χ μπροστά. Σαφώς και όταν ξεκινάμε να ομιλούμε, παράγουμε και χχ και εεε και ααα και γκούχου γκούχου αλλά αυτό δεν είναι η δασεία.

Εάν όμως οι Οξφορδιανοί θέλουν να πιστεύουν ότι κατέχουν την αλήθεια μέσα από τις μελέτες τους, ενώ εμείς που μιλάμε και κληρονομήσαμε την γλώσσα μιλάμε λάθος, τότε το πρόβλημα δεν το έχουμε εμείς.
Σαφώς και σε κάποια πράγματα έχουν δίκαιο. Σαφώς λ.χ. και το η σε κάποιες περιπτώσεις και περιοχές προφέρεται μακρύ ε. Σε άλλες όμως προφέρεται α. Αυτό δεν το λένε, διότι θέλουν να χωρέσουν την άπειρη Ελληνική γλώσσα σε μερικά βιβλία. Αυτό δεν γίνεται. Η Ελληνική γλώσσα είναι μεγαλύτερη από τα βιβλία τους.

Και τώρα που είπα τις δικές μου βλακείες, ας ρίξει μια ματιά ο αναγνώστης στην κατά τη διεθνή βιβλιογραφία, προφορά των Ελλήνων. Δεν λέω ότι κατέχω την αλήθεια. Εγώ εν οίδα, ουδέν οίδα. Αλλά αυτές τις εξυπνάδες τις αμφισβητώ, μάλλον από βλακεία μου.

http://el.wikipedia.org/wiki/Προφορά_της_κλασικής_Αρχαίας_Ελληνικής_γλώσσας
http://www.greek-language.gr/greekLang/studies/history/thema_08/index.html

__________________________________
* ΠΡΟΣΘΗΚΗ: Επίσης κάτι σημαντικό. Επίσης χωρίς μαζικά σχολεία, χωρίς δηλαδή οργανωμένο εκπαιδευτικό σύστημα που οποιοσδήποτε δήθεν σοφός θα μπορούσε να επηρεάσει την γλώσσα. Η εξέλιξις της ελληνικής γλώσσης έγινε με φυσικό τρόπο και ως εκ θαύματος, σε καμία περιοχή της ευρυτέρας Ελλάδος δεν προφερόταν h μπροστά από τα δασυνόμενα φωνήεντα.
Μα να μην έχει μείνει ούτε μισό κατάλοιπο από το περίφημο h της δασείας; Προφορικός ήταν κυρίως ο λόγος του λαού. Δεν τους έβαζε τιμωρία ο δάσκαλος, δεν υπήρχε γλωσσικός γενιτσαρισμός. Έστω λοιπόν και ένα h έπρεπε να έχει μείνει κάπου. Του πούστη! … ένα h ! Έστω για δείγμα.

σχόλια
  1. Ὁ/ἡ Πελασγός γράφει:

    Η δασεία ΕΧΕΙ ΗΧΟ. ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ!
    Αλλά μας την “τελείωσαν” εμάς και την κράτησαν
    για λογαριασμό τους με το h , στις δικές τους λέξεις
    όπου και το γράφουν και το προφέρουν.

    Πολύ ενδιαφέρον το άρθρο σου για άλλη μιά φορά.
    Θα ήθελα να μοιραστώ – προτείνω εδώ και ένα βιβλίο
    που θεωρώ σπουδαίο σχετικά με το αλφάβητο και την Ελληνική γλώσσα.

    h–p://www.davlos.gr/webfiles/pdf/igeg.pdf

  2. Ὁ/ἡ Στράβων Αμασεύς γράφει:

    Καὶ πῶς μᾶς τὴν τελείωσαν;
    Ἑσύ δηλαδή πιστεύεις ὃτι τὰ δασύπνοα σύμφωνα προφερόταν ὃπως λένε οἱ εἰδικοί στοὺς συνδέσμους ποὺ δίνω; Πρέπει να βάλεις τὸ πνευμόνι σου γιὰ νὰ πεῖς τὴν λέξιν “φθορά”, για νὰ μὴν πῶ τὴν “θυμοφθόρος”, με th, ph.
    Προσπάθησε να δεῖς ἀλλά καλοῦ κακοῦ ἒχε καὶ λὶγο ὀξυγόνο μαζί σου μὴν σὲ χάσουμε.
    Δὲν ἦταν μαζοχισταὶ οἱ πρόγονοὶ μας.

    Ὡς πρὸς τὰ φωνήεντα, ἡ ἑλληνική γραφή δὲν ἒχει συλλαβογράμματα, εἶναι φθογγολογική. Ἑάν ἢθελαν νὰ βάλουν ἦχο στὰ ἀρχικά φωνήεντα, θὰ τὸν ἀπεικόνιζαν, δὲν θὰ τὸν ὑπονοούσαν. Πρακτικοί ἂνθρωποι ἦταν. Εὶδικῶς μάλιστα τὴν ἐποχή τῶν κεφαλαίων γραμμάτων ὃπου δὲν ὑπήρχαν πνεύματα, οὖτε κὰν κενά μεταξὺ τῶν λέξεων. Ἢ μήπως ἢξεραν ὃλες τὶς δασυνόμενες λέξεις ἀπό ἒξω καὶ αὐτοσχεδίαζαν;
    Ἐντάξει, βρέθηκαν ὁρισμένες ἐπιγραφές μὲ H μπροστά ἀπό μία-δύο λέξεις, ἀλλά αὐτό δὲν συνιστά κανόνα ἀπό μόνο του.

  3. Ὁ/ἡ Aνώνυμος γράφει:

    Τα φωνήεντα δεν αφορούν τα γράμματα. Πάρε την ετυμολογία του συμφώνου για να το καταλάβεις: συν+φωνήεν, δηλ για να ακουστεί χρειάζεται φωνήεν, δεν πάει μόνο του. Αρα, φωνήεντα και σύμφωνα έχουν να κάνουν με προφορά.

    • Ὁ/ἡ Στράβων Αμασεύς γράφει:

      [Τα φωνήεντα δεν αφορούν τα γράμματα. Πάρε την ετυμολογία του συμφώνου…]

      Νομίζω ὃτι δὲν ὑπάρχει συνέχεια στὸ ἐπιχείρημα. Ἐὰν θέλεις να ἐπιχειρηματολογήσεις γιὰ τὰ φωνήεντα, ἐτυμολόγησε τὰ φωνήεντα καὶ ὂχι τὰ σύμφωνα.

      Τὸ φωνῆεν εἶναι μέρος τοῦ λόγου καὶ εἶναι ἐπίθετο οὐδετέρου γένους. Ἑάν θέλαμε νὰ αναφεθοῦμε σὲ φωνές θὰ ὁμιλούσαμε περί φωνῶν. Ἀναφερόμαστε ὃμως στὰ φωνήεντα δηλαδή στὰ γράμματα.

  4. Ὁ/ἡ Colaphus γράφει:

    Στράβωνα,

    Ίσως κάποτε γράψω στο ιστολόγιό μου γι’ αυτό, αλλά έχει χυθεί τόσο πολύ μελάνι επί του θέματος, δεν νομίζω να χρειαστεί.

    Δες αυτό:

    http://www.scribd.com/doc/64590159/The-error-of-Erasmus-and-un-greek-pronunciations-of-Greek-by-Chrys-C-Caragounis

  5. Ὁ/ἡ Aνώνυμος γράφει:

    «τὸ φωνῆεν εἶναι μέρος τοῦ λόγου καὶ εἶναι ἐπίθετο οὐδετέρου γένους…» Αυτό τι είναι τώρα; Και το φώνημα ουδέτερο είναι , αλλά σχετίζεται 100% με την προφορά, όπως και τα φωνήεντα. Καταχρηστικά τα φωνήεντα σχετίζονται με τα γράμματα που τα αναπαριστούν

    • Ὁ/ἡ Στράβων Αμασεύς γράφει:

      Δηλαδή κατά την άποψιν σου, φωνήεν δεν είναι το γράμμα, το έχον την ιδιότητα να αντιστοιχῄ σε μία φωνή αλλά η ίδια η φωνή.

      Πιο απλά, πάντα ερμηνεύοντας το σχόλιο σου, είτε ομιλούμε περί φωνηέντων είτε περί φωνών αναφερόμαστε πάντοτε αμέσως στις φωνές, δηλαδή σε ήχους, και όχι εμμέσως δηλαδή δια απεικονίσεων των φωνών σε συστήματα γραφής, δηλαδή δια τών γραμμάτων.

      Εγώ πάλι πιστεύω ότι φωνήεν είναι το γράμμα και όχι η φωνή ή για να το κάνω πιο παραστατικό, εάν f(x)=ax εγώ λέω ότι το φωνήεν είναι η συνάρτησις f(x) και εσύ λές ότι δεν υπάρχει συνάρτησις αλλά φωνήεν είναι μόνον το ax, υπάρχει δηλαδή μόνον τον σύνολον τιμών και όχι το πεδίον ορισμού.

      Ένα ακόμη ενισχυτικόν της απόψεως μου είναι η ύπαρξις του όρου “δίχρονον φωνήεν” δηλαδή ένα φωνήεν που μπορεί να αντιστοιχεί είτε σε μακρά φωνή είτε σε βραχεία.

      Το φωνήεν είναι το δίχρονον όχι η φωνή, δηλαδή ο συμβολισμός (φωνῆεν) μπορεί να αντιστοιχεί σε δύο φωνές (μακρά ή βραχέα) αλλά η κάθε φωνή από μόνη της δεν έχει δύο χρόνους αλλά έναν, δηλαδή λ.χ. στην f(x)=α=ᾱ ἢ ᾰ το φωνήεν δεν είναι το ᾰ ή το ᾱ αλλά το α, το οποίο μπορεί να αντιστοιχεί σε μακρόν ή σε βραχύ.
      Η συνάρτησις δηλαδή (φωνήεν) μπορεί να πάρει δύο τιμές (φωνές) αλλά η κάθε μία τιμή δεν είναι η λύσις της συνθέτου συναρτήσεως.
      (Ομοίως και με τα δίψηφα φωνήεντα, δεν τα αναφέρω γιατί θα μπλέξουμε με την ερασμιακή δήθεν προφορά).
      Συνεπώς, φωνήεν είναι το γράμμα και όχι ο ήχος.

    • Ὁ/ἡ Astillais γράφει:

      Κι εγώ που δεν θέλω να κάνω κατάχρηση
      και θέλω να ξεχωρίζω τα γράμματα απ΄τις φωνές
      πως θα λέω τον φθόγγο που αφορά τον προφορικό λόγο άρα την προφορική
      και πως το γράμμα που αφορά στον γραπτό λόγο άρα στην γραμματική;

      Άλλο λέξη άλλο αριθμός
      ναι;
      Λέω “ένα” και αυτό είναι λέξη
      πάει καλά;
      Όταν κάνω αριθμητική λέω ένα και γράφω 1

      Όταν κάνω φωνητική βλέπω ντο και παίζω ή τραγουδώ τον αντίστοιχο ήχο
      τότε κάνω φωνητική
      έτσι ξέρω ότι άλλο το όνομα της νότας και άλλο ο ήχος της
      σωστά;

      γραφή παράγωγο γραμματική
      αριθμός παράγωγο αριθμητική
      φωνή παράγωγό φωνητική
      ήχος παράγωγο ηχητική

  6. Ὁ/ἡ Aνώνυμος γράφει:

    Μα γιατί τα κάνεις τόσο δύσκολα;:Ρ Σε όλες τις γραμματικές και στα βιβλία γλωσσολογίας (όχι με τον ίδιο ορισμό) φωνήεντα ονομάζονται οι φθόγγοι οι οποίοι κατά τον σχηματισμό τους στη φωνητήρια οδό στερούνται οποιουδήποτε φραγμού ή επαρκούς στένωσης. Πρωτίστως λοιπόν τα φωνήεντα είναι ο ήχος. Τώρα για γράμματα δεν υπάρχει άλλη ονομασία -φωνήεντα τα ονομάζουμε κι αυτά. Ίσως θα ήταν προτιμότερος ο όρος «φωνηεντικά γράμματα», που υπάρχει σε μερικά βιβλία. Αν πρέπει να αλλάξει δηλ κάτι για να αποφευχθεί η σύγχυση είναι η υιοθέτηση κάποιου άλλου όρου (όπως φωνηεντικά γράμματα) για τα γράμματα που αναπαριστούν φωνήεντα

    • Ὁ/ἡ Στράβων Αμασεύς γράφει:

      Και ποίος είπεν σοι Ανώνυμε ότι όλοι οι συντάκτες βιβλίων γραμματικής είναι και έξυπνοι; Ελάχιστοι είναι οι έξυπνοι άνθρωποι, οι άλλοι απλώς μιμούνται ακόμη και την ευφυΐα.
      Γενικότερα η ιστορία των επιστημών βρίθει από παπαγάλους, οι εξαιρέσεις μετρώνται στα δάκτυλα. 🙂

      Η διαφορά λοιπόν είναι μία λέξις, αντί της “είναι”, η λέξις “αντιστοιχεί” ή “αναπαριστά”.
      Εάν λ.χ. έγραφαν ότι το φωνήεν άλφα αντιστοιχεί εις τον φθόγγον α, δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα. Αυτό το “είναι” μας μπερδεύει.

      Εδώ όμως χρειάζεται και λίγη ιστορία. Γνωρίζεις μήπως πότε πρωτοχρησιμοποιήθηκε ο όρος “φωνήεν” και από ποιόν;
      Εγώ λέω ότι είναι επιθετικός προσδιορισμός των γραμμάτων και εσύ λες ότι είναι απευθείας η φωνή με άλλα λόγια. Ωραία, έχουμε διαφωνία. Πώς όμως εννόησεν το φωνήεν αυτός που το επενόησεν;

Σχολιάστε