Γιατὶ πρέπει να ἐπιστρέψουμε στην πολυτονικὴ γραφή;

Posted: 22 Αὔγουστος, 2010 in Πολιτισμός

Aρχαία Eλληνικά κατά δυσλεξίας

Tης Aλεξανδρας Kασσιμη

Oπλο κατά της δυσλεξίας και άλλων μαθησιακών δυσκολιών αποτελεί η εκμάθηση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας στα πρώτα σχολικά χρόνια, σύμφωνα με τα συμπεράσματα τριετούς έρευνας που πραγματοποίησε το Aνοικτό Ψυχοθεραπευτικό Kέντρο και το Iνστιτούτο Διαγνωστικής Ψυχολογίας. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας που παρουσιάστηκε πρόσφατα στο 18ο Πανελλήνιο Ψυχιατρικό Συνέδριο στην Kω, τα παιδιά που παρακολουθούσαν μαθήματα Aρχαίων Eλληνικών παρουσίασαν σημαντικό πλεονέκτημα στην αντιγραφή σχημάτων, διάκριση γραφημάτων, μνήμη σχημάτων και εικόνων καθώς και στη δοκιμασία συναρμολόγησης αντικειμένων.

Mαθητές Δημοτικού

H έρευνα πραγματοποιήθηκε σε 50 παιδιά ηλικίας 6 έως 9 ετών, τα οποία φοιτούσαν σε δημόσια σχολεία της Aττικής και ανήκαν σε οικογένειες με κοινό μορφωτικό και οικονομικό επίπεδο, ενώ παρακολουθούσαν παρόμοιες εξωσχολικές δραστηριότητες.

Oι δύο ομάδες ήταν απόλυτα «συμβατές» μεταξύ τους, με μοναδική διαφορά ότι η μία παρακολουθούσε δύο ώρες εβδομαδιαίως μαθήματα Aρχαίων Eλληνικών. Tα παιδιά αξιολογήθηκαν πριν την έναρξη του σχολικού έτους και μετά την ολοκλήρωσή του.

Oπως αποδείχθηκε, η εκμάθηση της ιστορικής ορθογραφίας (πολυτονικό σύστημα) και των Aρχαίων Eλληνικών βελτιώνει την «ψυχοεκπαιδευτική ανάπτυξη του παιδιού σε καίριους τομείς όπως είναι οι αντιληπτικές και οπτικές ικανότητες, λειτουργίες που συνδέονται άμεσα με την εμφάνιση της δυσλεξίας» διευκρινίζει στην «K» ο κ. Iωάννης Tσέγκος, ψυχίατρος, διευθυντής του Eκπαιδευτικού και Eρευνητικού τομέα του Aνοιχτού Ψυχοθεραπευτικού Kέντρου Aθηνών.

Kατάργηση πολυτονικού

H σκέψη για την έρευνα προέκυψε από το γεγονός ότι μετά την κατάργηση του πολυτονικού συστήματος καταγράφηκε μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων μαθησιακών διαταραχών.

«Aξίζει να σημειωθεί ότι η κατάθεση της τροπολογίας στις 11/1/1982 για την κατάργηση του πολυτονικού συστήματος δεν συνοδεύτηκε από καμία απολύτως επιστημονική μελέτη, ενώ εδώ και 22 χρόνια δεν έχει πραγματοποιηθεί από κανέναν φορέα έρευνα που να αξιολογεί τις επιπτώσεις της απλοποίησης της γλώσσας στην ψυχοπαιδαγωγική ικανότητα των παιδιών» επισημαίνει στην «K» ο κ. Tσέγκος.

H έρευνα πρόκειται να συνεχιστεί για τα επόμενα τρία χρόνια περίπου και τα παιδιά των δύο ομάδων θα επανεξεταστούν κατά το τέλος της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσής τους.

Πηγή: Καθημερινή

ΓΙΑ ΠΟΙΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΤΙΜΟΤΕΡΟ ΤΟ ΠΟΛΥΤΟΝΙΚΟ

Διά λόγους ἱστορικῆς μορφολογίας, καθώς τά ἀρχαῖα ἑλληνικά ἤδη ἀπό τήν ἀλεξανδρινή περίοδο ἐκδίδονται, διδάσκονται καί (στήν Ἑλλάδα τουλάχιστον) ἐκφέρονται ὅπως στή μικρογράμματη γραφή καί τό πολυτονικό σύστημα.

Διά λόγους ἐτυμολογικῆς μορφολογίας, καθώς μόνο ἄν ὑπάρχουν πνεύματα καί τόνοι ἀναγνωρίζονται ἐτυμολογικῶς οἱ λέξεις στήν φωνητική τους ἐξέλιξη. Μόνο ἄν ξέρει τό παιδί ὅτι ἡ «μέρα» θέλει δασεία ἀντιλαμβάνεται τό σύνθετο «καθημερινός». Μέ τό μονοτονικό τό Ἑλληνόπουλο χάνει αὐτό τό προνόμιο, τό ὁποῖο τά παιδιά τῶν ἄλλων λαῶν ἔχουν, ὅπως π.χ. στήν ἀγγλική γλῶσσα τό «history» διακρίνεται σαφῶς ἀπό τό «story».

Διά λόγους αἰσθητικῆς μορφολογίας. Καταλληλότερος νά μιλήσει γί΄ αὐτό εἶναι ὁ ποιητής (ὅπως ὁ Ἐλύτης, «Τά δημόσια καί ἰδιωτικά», Ἐν λευκῷ, Ἴκαρος, σελ. 339) : «Τό τοπίο εἶναι ἡ προβολή τῆς ψυχῆς ἑνός λαοῦ πάνω στήν ὕλη […]. Ἡ πολυαιώνια παρουσία τοῦ ἑλληνισμοῦ πάνω στά δῶθε ἤ ἐκεῖθε τοῦ Αἰγαίου χώματα ἔφτασε νά καθιερώσει μίαν ὀρθογραφία, πού τό κάθε ὠμέγα, τό κάθε ὕψιλον, ἡ κάθε ὀξεῖα, ἡ κάθε ὑπογεγραμμένη δέν εἶναι παρά ἕνας κολπίσκος, μία κατωφέρεια, μία κάθετη βράχου πάνω σέ μία καμπύλη πρύμνας πλεούμενου, κυματιστοί ἀμπελῶνες, ὑπέρθυρα ἐκκλησιῶν, ἀσπράκια ἤ κοκκινάκια ἐδῶ κι ἐκεῖ, ἀπό περιστεριῶνες καί γλάστρες μέ γεράνια».

Διά λόγους ἀμυντικῆς τακτικῆς, καθώς διαφαίνεται πλέον μέ βεβαιότητα ὅτι ἡ ἑπόμενη ἐπίθεση κατά τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας καί γραφῆς θά γίνει μέ την προσπάθεια εἰσαγωγῆς τοῦ λατινικοῦ ἀλφαβήτου, ἐξ ὑφαρπαγῆς κάποιο μεταμεσονύκτιο πρωϊνό στήν Βουλή, ἐνώπιον μερικῶν νυσταγμένων Βουλευτῶν. Αὐτό δέν θά μπορεῖ νά γίνει, ἄν ἐπιστρέψει τό πολυτονικό στόν Τύπο (ἡμερήσιο καί περιοδικό) καί στά ἀνεξάρτητα (ἄν ὑπάρχουν καθόλου) Μ.Μ.Ε. καί ἔντυπα παιδείας, τέχνης, πολιτισμοῦ.

Τέλος, διά λόγους ἐπιθετικῆς στρατηγικῆς, γιά νά μήν θριαμβεύουν ἄλλο σέ βάρος αὐτοῦ τοῦ γένους καί αὐτοῦ τοῦ λαοῦ οἱ Ράλληδες καί οἱ Σημίτηδες.

Πηγή: http://apanagopoulos.wordpress.com/ΠΟΛΥΤΟΝΙΚΟ/

Τὸ πολυτονικὸ σύστημα τῆς Ἑλληνικῆς ἀπὸ τὴν προοπτικὴ τῶν γλωσσικῶν ἐπιστημῶν

Εἰσαγωγὴ

Ὅπως εἶναι εὐρέως γνωστό, τὸν Ἰανουάριο τοῦ 1982 σὲ μία μεταμεσονύκτια συνεδρίασι τῆς Βουλῆς τῶν Ἑλλήνων ψηφίστηκε τροπολογία, μὲ τὴν ὁποία καταργήθηκε τὸ μέχρι τότε χρησιμοποιούμενο πολυτονικὸ σύστημα γιὰ τὴν γραπτὴ ἀναπαράστασι τῆς ἑλληνικῆς φθογγογλώσσας καὶ ἀντικαταστάθηκε μὲ τὸ μονοτονικὸ σύστημα. Ἡ ἀπόφασι ἐκείνη δὲν στηρίχθηκε σὲ κανένα ἀπολύτως ἐπιστημονικὸ πόρισμα, ἀλλὰ ἦταν φανερὰ αὐθαίρετη ἐπιβολὴ μίας συγκεκριμένης ἰδεολογικῆς καὶ πολιτικοοικονομικῆς θέσεως, ἡ ὁποία κατεδείκνυε πλήρη ἄγνοια τῶν γλωσσικῶν ἐν γένει γνωρισμάτων καὶ τῶν γλωσσικῶν λειτουργιῶν ποὺ συνδέονται μὲ τὴν γραπτὴ ἀναπαράστασι μίας φυσικῆς γλώσσας. Ὁ Νῖκος Παναγιωτάκης σὲ μία ἐξαιρετικὰ μεστὴ καὶ ἐμπεριστατωμένη ἀνακοίνωσί του ἀνακεφαλαίωσε τὸ ὅλο θέμα καὶ κατέδειξε ὅτι ὅλα τὰ προβαλλόμενα ἐπιχειρήματα ὑπὲρ τοῦ μονοτονικοῦ δὲν ἦταν τίποτα ἄλλο παρὰ ἰδεολογικὰ πυροτεχνήματα που ἀποσκοποῦσαν στὴν προώθησι κρυφῶν πολιτικῶν καὶ οἰκονομικῶν σκοπιμοτήτων [Παναγιωτάκης 1995] …περισσότερα

Πως ψηφίστηκε το μονοτονικό

ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΡΥΒΑΚΗΣ

(Υπ. Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, από την εισήγησή του στη Βουλή το βράδυ τής 11ης Ιανουαρίου 1982)

Κύριοι συνάδελφοι, επειδή η ώρα είναι προχωρημένη δεν θα επεκταθώ σ’ ένα θέμα το οποίο αναμφισβήτητα κάτω από άλλες συνθήκες και με άλλο σκηνικό θα χρειαζόταν εκτεταμένη και πανηγυρική αντιμετώπιση. Εξ άλλου ζητώ να ενσωματωθεί στα Πρακτικά η Εισηγητική Έκθεση στο σχέδιο Νόμου “περί κυρώσεως τής από 11.11.1981 Πράξεως τού Προέδρου τής Δημοκρατίας “περί εγγραφής μαθητών στα Λύκεια τής Γενικής και Τεχνικής και Επαγελματικής Εκπαιδεύσεως””, για την ιστορία τής μεταβολής και η οποία έχει ως εξής:

“Αμέσως μετά την ανάληψη τής εξουσίας από το ΠΑΣΟΚ -και σε υλοποίηση εξαγγελίας του- μια από τις πρώτες πράξεις τού υπουργού Παιδείας υπήρξε η με αριθμ. Φ 900.43/4/9/14145/2.12.1981 απόφασή του για την “Εισαγωγή τού μονοτονικού στην Εκπαίδευση””…περισσότερα

Διαβάστε επίσης:

http://www.polytoniko.org/

σχόλια
  1. Ὁ/ἡ Mανώλης Βαρδής γράφει:

    Ακριβώς! Πολύ σωστά!

  2. Ὁ/ἡ Γαλατὰς Ἰωάννης γράφει:

    Προσπαθῶ ἐδῶ καὶ κάποιο καιρὸ νὰ βρῶ τοὺς σωστοὺς λόγους γιὰ τὴν ἀξὶα τοῦ πολυτονικοῦ συστήματος στὶς μέρες μας. Λυπᾶμαι, ἀλλὰ οἱ παραπάνω ἐξηγὴσεις (ΓΙΑ ΠΟΙΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΤΙΜΟΤΕΡΟ ΤΟ ΠΟΛΥΤΟΝΙΚΟ) καθόλου δὲν μὲ ἔπεισαν.

    Ὰντιθέτως, ἡ θεραπεῖα τῆς δυσλεξίας εἶναι ἔνας πολὺ σημαντικὸς λόγος. Καὶ εἶναι καὶ λογικὸ γιατὶ τὸ πολυτονικὸ σύστημα μᾶς ὁδηγεῖ στὸ νὰ σκεφτόμαστε πρὶν γράψουμε, καὶ κατ΄ ἐπέκταση στὸ νὰ σκεφτόμαστε πρὶν μιλήσουμε καὶ νὰ μὴν προτρέχουμε. Αὐτὸ καθιστὰ τὸ πολυτονικὸ σύστημα σημαντικὸ ὄχι μόνον γιὰ λόγους θεραπεῖας συγκεκριμένης ὁμάδας ἀνθρώπων, ἀλλὰ καὶ γιὰ λόγους διαμόρφωσης τῆς σκέψης ὃλων.

    Κάποιος ἄλλος λόγος;

    • Ὁ/ἡ Αγγελος γράφει:

      Αγαπητέ κε Γαλατά, μην προσπαθείτε να βρείτε “τοὺς σωστοὺς λόγους γιὰ τὴν ἀξὶα τοῦ πολυτονικοῦ συστήματος στὶς μέρες μας”. Δεν υπάρχουν. Ορθότατα δεν σας πείθουν οι άλλες ανοησίες που διαβάσατε – μη χάφτετε ούτε τα περί δυσλεξίας.

      • Ὁ/ἡ Στράβων Αμασεύς γράφει:

        Άγγελε έχουμε δύο στοιχεία. Από την μία τις θεωρίες υπέρ ή κατά του πολυτονισμού, από την άλλη μια πραγματικότητα. Τα σημερινά παιδιά μιλάνε μια γλώσσα που μοιάζει μεν με ελληνικά αλλά δεν είναι ούτε ελληνικά ούτε γλώσσα.
        Επομένως κάτι πρέπει να αλλάξει. Η οδός των νεοτερισμών και της απλοποιήσεως έχει ήδη δείξει τα αποτελέσματα της, πλέον δεν είναι μια απλή θεωρία, έχει θύματα και μπορούμε να την κρίνουμε.
        Εγώ είμαι ενάντιος στην επίσημη και καθολική εκπαίδευση, αυτό το ξέρεις εξάλλου. Θα ήθελα όποιο σχολείο θέλει να διδάσκει την πολυτονική γραφή. Δεν κατάλαβα δηλαδή γιατί πρέπει να οδηγήσουμε όλους τους Έλληνες στην εξομοίωση και την στρογγυλοποίηση.
        Ως προς την πολυτονικότητα, κατά την δική μου ταπεινώτατη άποψη, όλο και κάπου θα βρίσκει εφαρμογή. Πιστεύω ότι πχ τα ποντιακά έχουν πρόβλημα με την μονοτονία, δεν μιλάει όλη η Ελλάδα Αθηναϊκά, υπάρχουν πολλές τοπολαλιές που δεν καλύπτονται από έναν τόνο.

  3. Ὁ/ἡ Giannis Laderos γράφει:

    Νομίζω η πολυτονική γραφή δημιουργήθηκε για την εκμάθηση της γλώσσας μας από τους κατακτηθέντες λαούς την εποχή των ελληνιστικών χρόνων. Δεν βλέπω λόγο προφανή και χρηστικό για την σημερινή επαναφορά της. Τόσο τα αρχαία όσο και η καθαρεύουσα εξακολουθούν και γράφονται με το πολυτονικό σύστημα ( τριτονικό και διτονικό αντίστοιχα-παρακαλώ διορθώστε με αν είναι διαφορετικά) οπότε δεν βλέπω κανένα λόγο η νεοελληνική κοινή καθημερινή γλώσσα να μην χρησιμοποιεί την απλοποιημένη μονοτονική ορθογραφία. Εν τούτοις είμαι εντελώς σύμφωνος στο ότι οποιαδήποτε αλλαγή που στοχεύει την μορφολογία των λέξεων ( εισαγωγή φραγκοχιώτικων, κατάργηση μακρών φωνηέντων, απλούστευση δίψηφων φωνηέντων κτλ) είναι απαράδεκτη και κατακριτέα.

    • Ὁ/ἡ Στράβων Αμασεύς γράφει:

      “Νομίζω η πολυτονική γραφή δημιουργήθηκε για την εκμάθηση της γλώσσας μας”

      Ακριβώς. Είναι δηλαδή εργαλείο εκμαθήσεως. Φρονείς ότι τα έχουμε μάθει ή ακόμη χρειαζόμαστε εκμάθηση Ελληνικών;

      Η νεοελληνική (τηλεοπτική) κοινή δεν είναι η μοναδική ζωντανή Ελληνική γλώσσα. Στα γλωσσικά μας ιδιώματα υπάρχουν και αρχαϊκά στοιχεία αλλά και καθαρευουσιάνικα. Για πολλούς η τηλεοπτική κοινή είναι επιβαλλόμενη γλώσσα. Παραδείγματος χάριν στα ποντιακά υπάρχουν οι καταλήξεις -θεν στον παθ.αόριστο – γ’ πρόσωπο ρημάτων, οι οποίες φυσικά είναι οι καθαρευουσιάνικες καταλήξεις -θην. Αυτά τα ιδιώματα να τα αφορίσουμε ή να τα καταδικάσουμε σε αφανισμό;
      Δεν είναι βεβαίως μόνον ιδιώματα, είναι κατάλοιπα των αρχαίων και μεσαιωνικών ιδιωμάτων. Η καθαρεύουσα δεν ήταν ανύπαρκτος γλώσσα όπως λένε. Είχε και ζωντανά στοιχεία και μάλιστα πολλά.

      Εμείς ξέρεις τι κάνουμε γλωσσικά; Ακολουθούμε το ποίημα του Παπαγάλου του Ζαχαρία Παπαντωνίου, που μόλις έμαθε να φωνάζει “καλημέρα-καλημέρα”, πήγε στο συνέδριο των πουλιών. Νομίζουμε ότι μιλάμε Ελληνικά αλλά τα μιλάμε μισά.
      Έχουμε πολύ δρόμο ακόμη μπροστά μας για την γλωσσική μας ολοκλήρωση και καμία πληροφορία δεν είναι για πέταμα, είτε αυτή αφορά τα ιδιώματα είτε τον τονισμό.

Σχολιάστε